Gebruikerswaardering: 4 / 5
Door Ton Tekstra - NLMagazine, Muziek - Op vrijdag 24 januari 2025 is/was het precies 50 jaar geleden dat Keith Jarrett zijn legendarische Köln Concert gaf in het Operahuis te Keulen. Alles wat daarbij (in de voorbereiding) mis kon gaan, liep in het honderd. Of moet ik zeggen duizend? Enkele voorbeelden: Keith had al enkele nachten achter elkaar bijna niet geslapen, vooral vanwege een vervelende rugkwetsuur. Hij droeg daarvoor een brace maar de pijn was enorm.
Verder hadden hij en zijn platenbaas, de fameuze Manfred Eicher van het label ECM, een slopende autorit van meer dan 4 uur achter de rug, vanuit Zürich in een afgetrapt Renaultje 4.
De stemming zat er dus al slecht in.
Maar het ergste moest nog komen. Keith had gevraagd om een Bösendorfer 290 Imperial concert piano. Die bleek er niet te zijn doordat men dacht dat een kleinere versie ook wel goed zou zijn. Dit was een oefenpiano voor opera’s, in zeer slechte conditie. Hij klonk vals en de pedalen functioneerden niet goed. Toen Keith dit allemaal doorkreeg, liet hij de organisatrice van het gebeuren weten dat hij niet zou optreden (to call it a day). Deze vrouw, de nog 18-jarige Vera Brandes, wist hem echter toch over te halen om het optreden te doen. De zaal was met 1400 zitplaatsen uitverkocht. Er werd nog koortsachtig gewerkt om de piano een beetje naar behoren te stemmen.
Wat er vervolgens gebeuren was een mirakel van grote artistieke en creatieve omvang. Keith ging achter de piano zitten en gaf een improvisatie weg die mij nog steeds wegblaast als ik die hoor. Hoe kun je zo vanuit het niets een muziekstuk spelen van bij elkaar 1 uur en 6 minuten? Werkelijk fenomenaal!! Wat een muzikale creativiteit moet je dan in je hebben. De theorie is wel geponeerd dat door alle tegenslag in de voorbereiding de performance van Keith alleen maar beter werd. Onder het motto: ik zal ze eens wat laten zien en horen! Je kunt de stem van Keith door het stuk heen horen en het soms stampen op de grond.
Het album werd een groot succes en is met meer dan 4 miljoen verkochte exemplaren het best verkochte Jazz soloalbum aller tijden. Helaas gaat het inmiddels niet goed meer met Keith. Ondanks dat hij altijd kerngezond leefde, kreeg hij niet lang geleden twee zware beroertes, waardoor onder meer zijn linker arm niet meer functioneert. Toch laat hij zich niet uit het veld slaan en blijft hij met muziek bezig. Zie de filmp in de link. De begaafde Nederlandse pianist Ralph van Raat zal precies op de vijftigste geboortedag van de Köln Concert het stuk spelen in het muziekgebouw te Eindhoven. Vervolgens komt hij op 14 maart in het Koelhuis te Zutphen, om op zondag 16 maart te eindigen in de Haarlemse Phil. Raad eens wie daar kaartjes voor heeft?
